راهی به سوی نجات: کتاب مقدّس و مثل های پارسی

دکتر بزرگمهر وزیری

کتاب مقدّس و مثل های پارسی

ایرانیان یکی از باستانی ترین ملت هائی هستند که با یهودیان ارتباط داشته اند و در درازنای تاریخ ، این ارتباط همیشه پایدار و استوار بوده است . اگرچه گهگاه در برخی زمان ها کسانی کوشیده اند که این رابطۀ عاطفی و دوستی را برهم بزنند ولی در مجموع این پیوند استوار و ژرف بوده است . جالب توجه است که یهودیان در دوران تاریخ باستان خود همیشه بر ضدّ قدرت های حاکم بر خود چون مصر و آشور و رم قیام کرده اند ولی ایران تنها قدرتی بوده است که یهودیان نه تنها بر ضدّ آن شورش نکرده اند بلکه همواره ، از آن پشتیبانی کرده اند . ارزش های معنوی و باورهای هر دو ملت بسیار به هم نزدیک بوده است . بازتاب این هم آهنگی را در شباهت های بسیارمیان مَثَل های کتاب مقدس و مَثَل های پارسی می توان دید آنچه در زیر آمده ، مشتی است نمونه خروار

جهالت بر مکان های بلند افراشته می شود و دولتمندان در مکان اسفل می نشینند. (جامعه ۱۰:۶)

فلک به مردم نادان دهد زمام مُراد تو اهل دانش و فضلی ، همین گناهت بس (حافظ)

Fools are put in many high positions, while the rich occupy the low ones. Ecclesiastes 10:6

نان خود را به روی آبها بیانداز ، زیرا که بعد از روزهای بسیار آن را خواهی یافت. (جامعه ۱۱:۱)

تو نیکی میکن و در دجله انداز که ایزد در بیابانت دهد باز (سعدی)

Cast your bread upon the waters, for after many days you will find it again. Ecclesiastes 11:1

مگس های مرده روغن عطّار را متعفن و فاسد می سازد. (جامعه ۱۰:۱)

اگر برکه ای پرکنند از گُلاب سگی در وی افتد ، شود منجلاب (سعدی)

As dead flies give perfume a bad smell, so a little folly outweighs wisdom and honor. Ecclesiastes 10:1

دل حکیمان در خانۀ ماتم است و دل احمقان در خانۀ شادمانی     (جامعه ۷:۴)

اگر غم را چو آتش دود بودی        جهان تاریک ماندی جاودانه
در این عالَم سراسر گر بگردی        خردمنـدی نیابـی شادمـانـه     (شهید بلخی)

The heart of the wise is in the house of mourning, but the heart of fools is in the house of pleasure. Ecclesiastes 7:4

ساق های شخص لَنگ بی تمکین است و مثلی که از دهان احمق برآید همچنان است. (امثال ۲۶:۷)

پای استدلالیان چوبین بُوَد پای چوبین سخت بی تمکین بُوَد (مولوی)

Like a lame man's legs that hang limp is a proverb in the mouth of a fool. Proverbs 26:7

از نبودن هیزم آتش خاموش می شود و از نبودن نمّام ( سخن چین) تمام منازعه ساکت می گردد . زغال برای اخگرها و هیزم برای آتش است و مرد فتنه انگیز به جهت برانگیختن نزاع. (امثال فصل ۲۶ آیه ۲۰ و ۲۱)

میان دو کَس جنگ چون آتش است سخن چین بدبخت هیزم آتش است (سعدی)

Without wood a fire goes out; without gossip a quarrel dies down. As charcoal to embers and as wood to fire, so is a quarrelsome man for kindling strife. Proverbs 26:20-21

آیا مردی را که در شغل خویش ماهر باشد می بینی؟ او در حضور پادشاهان خواهد ایستاد، پیش پست فطرتان نخواهد ایستاد. (امثال فصل ۲۲ آیه ۲۹)

هنرمند هر جا رود قدر بیند و بر صدر نشیند. (سعدی)

Do you see a man skilled in his work? He will serve before kings; he will not serve before obscure men. Proverbs 22:29

با مرد تندخو معاشرت مکن ، و با شخص کج خلق همراه مباش ، مبادا راه های او را آموخته شوی و جان خود را در دام گرفتار سازی.     (امثال فصل ۲۲ آیه ۲۴ و ۲۵)

با بَدان کم نشین که صحبت بد        گرچه پاکی تو را پلید کنـد
آفتاب بِدان بزرگی را        پارۀ ابــر ناپـــدید کنــــد     (سعدی)

بیاموزمت کیمیای سعادت ز هم صحبت بد ، جدائی جدائی (حافظ)

Do not make friends with a hot-tempered man, do not associate with one easily angered, or you may learn his ways and get yourself ensnared. Proverbs 22:24-25

ابتدای نزاع مثل رخنه کردن آب است ، پس مخاصمه را ترک کن قبل از آن که به مجادله برسد. (امثال فصل ۱۷ آیه ۱۴)

سر چشمه شاید که بستن به بیل چو پر شد ، نشاید گذشتن به پیل (سعدی)

Starting a quarrel is like breaching a dam; so drop the matter before a dispute breaks out. Proverbs 17:14

اموالی که اولاً به تعجیل حاصل می شود ، عاقبتش مبارک نخواهد بود. (امثال فصل ۲۰ آیه ۲۱)

بادآورده را باد می برد. (مثل پارسی)

An inheritance quickly gained at the beginning will not be blessed at the end. Proverbs 20:21

آن که چاه می کند در آن می افتد و آن که دیوار را می شکافد ، مار وی را می گزد. (جامعه فصل ۱۰ آیه ۸)

چاه نکن بهر کسی اول خودت دوم کسی (مثل پارسی)

Whoever digs a pit may fall into it; whoever breaks through a wall may be bitten by a snake. Ecclesiastes 10:8